(scroll down for translation into English)
Πριν απο τον πολεμο οι Μηλιες ηταν ενα απο τα πολυ μεγαλα και πολυ
ανεπτυγμενα χωρια του Πηλιου.
Πληθος καταστηματων γεμιζε την περιοχη της πλατειας και την περιοχη
του σιδηροδρομικου σταθμου.
Μεγαλο μερος των κατοικων του ανατολικου Πηλιου διεκινειτο απο το
τραινο προς Τσαγκαραδα, Μουρεσι, Κισσο κλπ.
Πανδοχεια , Ταβερνες , εξοχικα κεντρα και λοιπα καταστηματα ειχαν την
αναγκη του ηλεκτροφωτισμου, ετσι ενας φιλοπροοδος Μηλιωτης, ο
Γιαννης Γαζης, (διατηρουσε ελαιοτριβειο στο χωριο) συνελαβε, το 1935,
την ιδεα να δημιουργησει ενα μικρο μεν,αλλα πολυ χρησιμο
“εργοστασιο” ηλεκτροπαραγωγης.
Ετσι, στο χωρο του ελαιοτριβειου, εγκατεστησε μια πετρελαιομηχανη
και μια γεννητρια και με αυτα αρχισε να ηλεκτροδοτει το χωριο.
Οι αναγκες σε ρευμα φυσικα δεν ηταν μεγαλες, γιατι μονο για φωτισμο
θα μπορουσε να φτασει η παραγωγη του.
Αλλωστε τοτε δεν υπηρχαν και οι σημερινες ηλεκτροβορες συσκευες.
Ανεπτυξε λοιπον δικτυο μεταφορας του ηλεκτρικου ρευματος, κατα μηκος
του δρομου που συνδεει το σταθμο του τραινου με την πλατεια, γυρω απο
την πλατεια και κατα μηκος της αμαξιτης οδου.
Στυλοι δεν υπηρχαν αλλα, πανω στα σπιτια ειχαν βαλει μονωτηρες απο
πορσελανη και εκει ηταν προσδεδεμενα τα συρματα.
Ολα τα καταστηματα ηταν ηλεκτροφωτισμενα και η ΑΙΓΛΗ με τον
Δημητρη Καραβα, διεθετε και ..Ραδιοφωνο με μεγαφωνο στη μεσαια πορτα
που εγραφε και τη μαρκα ΣΤΕΝΤΩΡ ΡΑΔΙΟ.
Το “συστημα” λειτουργουσε απο τις 7.00 το απογευμα μεχρι τις11.00 το βραδυ.
.Ομως ο πολεμος ανετρεψε τα παντα.
Δεν υπηρχε πετρελαιο,δεν υπηρχαν χρηματα για την πληρωμη και ετσι καποιο
πρωι, αρχισε το ξυλωμα των καλωδιων και η πωληση του εξοπλισμου.
Αυτη ηταν η πρωτη προσπαθεια .
Μετα τον πολεμο-1945- δυο νεοι “εργοστασιαρχες” ο Δημητρης Καραστεργιου
και ο Δημητρης Δεμελης, αγορασαν μια πετρελαιομηχανη απο καποιο
παροπλισμενο ψαροκαικο του ανατολικου Πηλιου και το εγκατεστησαν σε μια παραγκα κατω απο κατι μηλιες σε καποιο κτημα του Παπουλακη
(σημερα εκει ειναι το εστιατοριο ΠΑΝΟΡΑΜΑ).
Τραβηξαν τις απαραιτητες γραμμες στην πλατεια και τα γυρω καταστηματα
και αρχισε η ..παραγωγη.
Ενα καμινετο θερμαινε μια σφαιρικη προεξοχη στη μηχανη και υστερα απο
αρκετη ωρα καποιος περιεστρεφε το “βολαν” και η μηχανη έπαιρνε μπρος .
Ηταν , λοιπον τοτε το πανηγυρι και τα παντα ηταν ετοιμα περιμενοντας το
ρευμα και την ..ορχηστρα.
Η σφαιρικη προεξοχη εθερμανθει και ο χειριστης περιεστρεψε το "βολαν"
η μηχανη ετεθει σε λειτουργια και τοτε ενας δυνατος κροτος
εσβυσε τα παντα.
Η μηχανη εσπασε στα δυο, γεμιζοντας τα παντα γυρω της με ..λαδια.
Στην πλατεια ματαια περιμεναν το ρευμα και ολοι πλεον ετρεχαν να αναψουν
τα λουξ και τις λαμπες.
Ετσι τελειωσε και η δευτερη προσπαθεια ηλεκτροφωτισμου, ωσπου ηλθε
η ΔΕΗ και ολα τελειωσαν......
ΠΗΓΗ: facebook team : MILIES PHOTO DATABASE ,
********************************************************************************
English Translation:
Before the war, Milies was one of the largest and most developed villages
of Pelion.
Numerous shops filled the area around the square and the vicinity of the
railway station.
A large part of the residents of eastern Pelion used to commute by train
to Tsangarada, Milies, Kissos, and other places.
Hotels, taverns, holiday centers, and other establishments needed electricity,
so a progressive local, Yiannis Gazis (who owned an olive press in the village),
conceived, in 1935, the idea to create a small but very useful "power plant."
Thus, in the space of the olive press, he installed an oil engine and a generator,
and with these, he began to supply electricity to the village.
The electricity demands were not high, as the production was only sufficient
for lighting.
Furthermore, modern electrical appliances did not exist at that time.
He developed a network for the transmission of electric current along the
road connecting the train station to the square, around the square, and along
the car-free road.
There were no utility poles; instead, insulators made of porcelain were placed on
the houses, to which the wires were attached.
All the establishments were illuminated, and AIGLI, with Dimitris Karavas, even
had a radio with a loudspeaker on the middle door, which bore the brand
name "STENTOR RADIO."
The "system" operated from 7:00 p.m., in the evening until 11:00 at night.
However, the war overturned everything.
There was no oil, no money for payment, and so one morning, the cables
were cut, and the equipment was sold.
That was the first attempt.
After the war (1945), two young "factory owners," Dimitris Karastergiou and
Dimitris Demelis, purchased an oil engine from a dismantled fishing boat
in eastern Pelion and installed it in a shed, below some apple trees, on
Papoulakis' estate (now the location of the Panorama restaurant).
They drew the necessary lines to the square and the surrounding establishments,
and production began.
A blowtorch heated a spherical projection on the engine, and after some time,
someone would turn the flywheel, and the engine would start.
So, It was on the date of the Village Fair (26th of July, Saint Paraskevi,
---who is considered to be the village's Protector---, religious
celebration/feast ), and everything was ready, at the Village Central Square,
waiting for electricity and the orchestra.
The spherical projection heated up, the operator turned the flywheel, the engine
started, and then a loud bang silenced everything.
The engine broke in two, spilling oil all around.
At the Square, they had been waiting in vain for electricity, and everyone was
then running to light the oil lamps and bulbs.
Thus ended the second attempt at electrification until DEI
(Public Power Corporation) arrived, and everything was resolved...